Als je in Zuid-Limburg woont en je wilt voor je plezier en gezondheid af en toe een eindje gaan fietsen dan kom je regelmatig een heuveltje tegen. Tegen zo'n heuveltje aan fietsen is goed voor hart en bloedvaten, longen, spieren en botten en het schijnt ook depressies te bestrijden. Nou is er verschil tussen de heuveltjes, er zijn heuvels met een hellingspercentage van 3 procent en er zijn heuvels van meestal 10 procent. Er zijn wat sites die deze percentages per heuvel laten zien en wat meteen opvalt is dat er veel verschil is tussen de sites en de manier waarop het hellingspercentage wordt berekend of bepaald.
De meest gangbare methode is het berekenen van dit percentage uit het hoogteverschil tussen twee punten op een landkaart en dit te delen door de afstand tussen deze punten. Hierdoor krijg je dan een gemiddeld percentage per 100 of 300 meter. Dit ligt aan de schaal van de gebruikte kaarten. Hierdoor ontstaan ook grote verschillen in de percentages. Een helling van 20 procent met een lengte van 100 meter geeft dan 20 of 7 procent afhankelijk van de gebruikte kaarten.
Er is nog een belangrijke oorzaak van verschillen tussen de meet-methodes. Er staat nergens waar dit percentage moet worden bepaald, in het midden van de weg of rechts van de weg. Bij een scherpe bocht in de weg kan de helling in het midden 6 procent zijn en rechts van de weg 10 procent. Bij het laatste WK wielrennen in Valkenburg werd voor de Cauberg een percentage van 5,8 aangegeven in de officiele publicaties. Iedereen weet dat de Cauberg overal meer is, bij deze helling wordt het stuk vals plat naar Vilt meegerekend.
Via Google-Earth kan ook een hellingspercentage berekend worden van een route aan te geven met een "pad", deze methode deugt in ieder geval niet voor de heuvels in Zuid-Limburg. Met gps-trackers of loggers kan ook dit pecentage berekend worden, tot nu toe deugen ook deze berekeningen niet, misschien in de toekomst wel. Er zijn ook sport-trackers die de hoogte bepalen met een electronische barometer / hoogtemeter, voor dezen geldt dat ze steeds beter worden. Daar veel van de hellingen tussen bomen of in bossen liggen zijn er problemen met de gps-metingen. Dezen voldoen wel voor het bepalen van een track maar niet voor hoogte of snelheid. De uitslag van de barometrische hoogtemeter wordt meestal niet in het geheugen opgeslagen maar in plaats daarvan de gps-hoogte.
Er is een betaalbare hellingshoek-meter te koop voor ongeveer 10 euro. Deze meet gewoon de hellingshoek en helaas ook de acceleratie.
Sky-Mounti
Deze meter moet op een stukje vlakke weg ingesteld worden, de luchtbel moet dan tussen de twee nullen staan. De nauwkeurigheid heb ik bepaald met een home-trainer en stapeltjes boeken : 10 % op de meter is gewoon 10%, 20% zou wel eens 19% kunnen zijn, al met al een goed resultaat. Deze waterpas is gevuld met olie die de bewegingen tengevolge van oneffenheden in de weg een beetje tegen gaat. Onder het fietsen is het verschil tussen 7 en 8 procent (bijvoorbeeld) niet goed te zien, om nauwkeurig te kunnen meten zal met de fiets gelopen moeten worden.
Er zijn electronische waterpassen in b.v. camera's en gewoon als waterpas. Deze zijn ook min of meer, afhankelijk van het model, acceleratie- en dus ook rem-gevoelig.
Voor interessante hellingen, met veel verschil in het stijgingspercentage, is een hoogteprofiel bijgevoegd. Deze hoogteprofielen worden gemaakt met een barometrische hoogtemeter met een horizontale-resolutie tussen 8 en 21 meter, afhankelijk van de snelheid van de meter. Deze profielen worden met een auto gemaakt waarbij de snelheid zo goed mogelijk constant wordt gehouden en is meestal tussen 30 en 75 km/h. De Cauberg kan met 50 km/h bereden worden en de Rasberg met 75. Uit deze metingen kunnen ook hellingspercentages worden berekend alleen niet zo nauwkeurig en gedetailleerd als met de sky-mounti.
Als voorbeeld van de gevolgde procedure is een hoogteprofiel bijgevoegd van twee hellingen dicht bij huis (Eijldergaard-Maastricht) die overigens te voet is opgenomen. (profeyld)
Er zijn enkele fietscomputers te koop met hellingshoek meters, een bespreking van de sigma rox 9.1
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(hoogteprofiel (gps) en ligging van 6 bekende hellingen : Bemelerberg(1)-Daalhemmerweg(2)-Cauberg(3)-Brakkeberg(4)-Geulhemmerweg(5)-Rasberg(6))
meestal op de fiets zittend afgelezen :
Bemelerberg : eerste gedeelte 6,7 en een klein stukje 8%, dan een bijna vlak stukje tot 2 %, dan weer een gedeelte van 6,7 en soms 8 % en daarna een groot gedeelte van 5 en 6 procent
Brakkeberg : onregelmatig alles tussen 8 en 14 procent, het meest tussen 10 en 12 procent, aan het eind nog 13 en een klein stukje 14 procent - (profbrakk)
Bronckweg (Gronsvelderweg) tussen de Molen van Gronsveld en Cadier en Keer : na een aanloop van ongeveer 5% is de eigenlijke berg 10 en 11 procent, hierna nog een stukje van 5%
Bukel (St. Geertruid) : het grootste gedeelte 6 %, aan het eind nog 20 meter 8 en 9 procent
Cauberg : voor een groot gedeelte 12 %
Daalhemerweg : meestal tussen 5 en 6 procent
Eckelraderweg : 7 tot 8 procent over een groot gedeelte van de weg (fietspad)
Geulhemmerweg (Berg en Terblijt) : voor het grootste gedeelte 6 en 7 procent, een enkel stukje van 8 procent
Kruisberg (Vliegveldweg) : 6 procent over een groot gedeelte
Libekerstraat (tussen Libeek en St. Geertruid) : een stijl gedeelte van 8,9 en 10 procent gevolgd door een stuk van 5 procent
Mescherberg (Heiweg-Mesch) : 5,6 en 7 procent, dit is een vrij lange helling
Oliemolenweg (naast Rothem) : 12 % over ruim 100 meter
Rasberg (rijksweg N590) : eerste gedeelte haalt net 5 % niet, hierna komt een stukje van een paar procenten, het langste stuk naar Berg en Terblijt haalt de 6 % (fietspad) - (profrasb)
Rijksweg N278 van Maastricht naar Cadier en Keer : tussen 4 en 5 procent (fietspad)
Rijksweg N278 van Cadier en Keer naar Margraten : tussen 2 en 3 procent (fietspad)
Slingerberg (Geulle) : het grootste gedeelte 6 en 7 procent, soms 8 en een paar stukjes van 9 procent
Snijdersberg (Geulle) : na een inleiding van 8 en 5 procent is de eigenlijke berg tussen 14 en 10 procent, meestal 12 en 13 procent
met een barometrische hoogtemeter in de auto gemeten en daardoor minder nauwkeurig dan met de fiets (daar de diverse hellingen met verschillende snelheden op- of afgereden worden is uit de grafieken niet de stijlheid af te leiden) :
profiel en hellingen van de route Maastricht - Gronsveld - St.Geertruid - Mheer - Noorbeek - Slenaken - Epen - Vaals - Drielandenpunt - (profvaals)
profiel en hellingen in/van Gulpen - Gulpenerberg - Rijksweg N278 (richting Margraten) (profgulpen)
profiel en hellingen van : Bemelerberg-Daalhemmerweg-Cauberg-Brakkeberg-Geulhemmerweg-Rasberg - (profvalk)
profiel en hellingen van : Snijdersberg, Slingerberg en Maasberg in Geulle en Elsloo - (profgeul)
ligging en profiel/hellingen van o.a. Eyserbosweg, Daelsweg en Oliemolenstraat - (profwitt)
ligging en profiel/hellingen van o.a. Bergseweg-Eyserweg-Huls- (profhuls)